"The Brahmin Stranglehold over Nepal" written by Niresh Tamang which was published in the Time magazine.


"The Brahmin Stranglehold over Nepal"

The tentacles of the Brahmanist power machinery pervade each and every single sphere of Nepali life. Over centuries of Brahmin domination, this totalitarian stranglehold has penetrated into every aspect of Nepali civilization. From the mass media to religion, from organised crime to administration and from prostitution rackets to the army, the Brahmin everywhere wields absolute power. The cumulative effect of this tuberculosis has been the asphyxation of the indigenous Mongoloid inhabitants and their degradation to the status of lepers and beggars in their own country. The Brahmin menace has assumed such horrifying proportions that it now appears close to acomplishing the final extinction of the Mongoloid race and religion in Nepal. In order to truly comprehend the extent of Brahmin control over Nepal, it is necessary to factually examine the Hindu power structure and take necessary steps to tackle the problem at the very root.

The Administration
The administration is saturated with Brahmins and allied Aryan castes from top to bottom. At each and every stage the aspiring Mongol meets Brahmin superiors who only permit his promotion if the Brahmin power strucure is not threatened. An idea of this near-total stranglehold over Nepali administration which the Brahmins possess can be had from the following figures :

Population of Nepal in 1975
Brahmin & Kshatriya 22.2%
Others 77.8%

However, although the Brahmins (referred to as Bahuns in Nepal) and their allies, the Kshatriyas (referred to as Chettries in Nepal) comprise only one-fifth of the population, they cornered more than 90 % of all higher administrative posts of the nation :

Secretary-level Administration, 1975
Brahmin & Kshatriya 92.8%
Others (mainly Newar) 7.2%

Source:
"Nepal in Crisis",
Piers Blaikie, John Cameron and David Seddon,
Oxford University Press, 1980 & 1982.

Growing resistance, however, forced the Brahmins to superficially part with some power. This they did, however, continuing to pull the strings behind the scenes. They accordingly gave some of the administrative posts to their new allies, the Newars, in return for an improvement in the caste scale for the Newars' loyal service. The Brahminists have thus managed to cling on to almost 90 % of the administrative posts of Nepal. This is evident by the following administrative level break-up in 1989 :


Secretary Level of Bureaucrats, 1989

Brahman 31.25
Newar 25.00
Chhetri 31.25
Tarai Peoples 9.37
Gurkha *** 0
Muslim 0
Non State & others 0

*** Gurkha includes Rai, Gurung, Magar, Tamang and Thakali (RLGMTT)

Source:
Ministry of General Administration, No. of Secretary 32,
cited in
`Hidden Facts in Nepalese Politics',
Gopal Gurung,
Po.Box. 2828, Kathmnadu, Nepal, pp115, 1995


This Brahminist control over administration automatically implies absolute control over any state-run enterprises. In other words, the enormous state-run industries, the state-owned forests and the enormous state-owned lands all are under the grip of Brahmins.

Military
Of the senior army officials 81% of the higher ranks are occupied by the Bahuns and Chetries [ Chapter 6, Hidden Facts of Nepalese Politics, Gopal Gurung ]. It is this Brahmin-controlled army that is used to quell riots, arrest the Mongol opposition and silence discontent. It is this Brahmin-controlled army that used to send Gurkhas to die in far-off lands during the Anglo-Brahmin Empire in India. It is this Brahmin army that arrests Mongol youths for petty offences to be tried under Brahmanic law but permits the Brahmin-controlled mafia to continue the gigantic flesh trade in Mongol girls. This also acts as a reserve : in case of any rebellion by the Mongoloids, the army shall be called into duty to ruthlessly suppress it and plunge the nation into civil war.

Organised Crime
The bulk of the organised crime organisations of Nepal, which are mainly involved in illicit traffic in women and drugs, are controlled by Brahmins. The biggest gangsters, porno kings, betting parlor owners, pimps and dope pushers are all Brahminists, who control this industry which eats away at the very foundations of Mongol civilization. Occasionally, a figurehead is installed to fool the ignorant Mongoloids, but behind the scenes, the Big Brahmin pulls the strings. The entire prostitution industry of Nepal is in the hands of Brahmin criminals who engage in this highly lucratic traffic, selling helpless Mongol women to brothels all across India whilst the Brahmin-controlled police looks the other way. More than 25,000 such innocent women are serving in disreputable brothels in Bombay alone. The tentacles of related Brahmin mafias stretch all across India, and there are another inestimable tens of thousands of Nepali slave-women who have been trapped by the Brahmin Terror Network in other cities all across India. The high crime rate also leads to the raison-d'etre of the lucrative Brahmin-controlled law industry which provides employment for Brahmin judges, lawyers and law professors at universities.

Culture
The Brahmin stranglehold over the Nepali media has meant that Brahmanic civilizational norms have penetrated to the very core of Nepali culture, slowly but surely undermining it. Indigenous Tibeto-Burman languages have been steadily polluted with an ever-increasing number of alien Sanskrit words thrust into the vernaculars by the Brahmin brain-washing media. Thus the indigenous tongue has been corrupted into a mongrel hybrid of Sanskrit and Mongolic. The result has been the most fatal cultural tuberculosis of Nepal.
The Brahmin-dominated media network also specialises in the broadcasting of highly violent films. The sole intent of these shows is to destroy the morals of Nepali society by transforming the youth into enraged, violent mobs engaged in internal gang warfares. To a large extent, this has already succeeded, leading to the breakdown of the Nepali family-oriented society.

In addition, the Brahmin-controlled brain-washing apparatus spews forth the most obscene pornography that is solely designed to corrupt the indigenous Nepali youth and lure innocent Nepali girls into the Brahmin-owned prostitution racket. The films also depict interracial acts, mainly involving Nepali women and men of other races, especially Sudra Blacks and Caucasoid males. However, the reverse, namely Nepali men with Sudra and Brahmin females, are virtually absent. The hidden intent of these films is to portray the Mongol male as somehow lacking in masculinity whilst portraying Sudra and Caucasoid men as `superior'. These items of filth are not merely pornography, but are part of a sinister Brahmin-engineered plot designed to brainwash Nepali women into relations with Sudroid and Caucasoid males. The sole purpose of these Brahmin-produced films is to to lead to race-mixing and blood pollution amongst the indigenous Nepalis. The objective of this Brahminic tactic is to completely destroy the Mongoloid race by mongrelisation.

Drugs
The Brahminist Mafia is also engaged in the highly lucrative drug trade, distributing highly addictive drugs all across Nepal. Whilst the Brahmin drug-pushers themselves do not take these drugs, they encourage the Mongol youth to do so, aided enormously by the Brahmin-controlled media. Large sections of the Himalayas, most notably the state of Manipur, has been transformed into nations of drug-addicts. In addition, the Brahmin-controlled government has prevented the supply of fresh needles to the addicts, leading to the spread of AIDS and HIV infections in the Himalayas. The result is that large sections of the Mongoloid population face extinction in the coming decades. The Brahmin-occupied government is simultaneously engaging in a programme of settling Aryan and higher caste Hindus in the depopulated regions. Thus, the previously Mongoloid-dominated region of Tripura has now been demographically altered and is currently a Aryan-Hindu dominated state.
The utilisation of addictive drugs to systematically destroy various races has been resorted to by Brahmins for several centuries. Thus, the Ayurveda and other Brahmin medical texts are full of various descriptions of different types of drugs and narcotics. These were supplied to the subject populations in order to destroy their youth.

The Future
The thrist for power as prescribed by the `holy' Arthasastra and an unbridled lust for fair-skinned Mongoloid girls are the main reasons behind the establishment of the totalitarian Brahminist state of Nepal on Kautilyan lines. Such is the asphyxating nature of this grip that Mr. Gopal Gurung was jailed for 18 months merely for speaking out against this tyranny ! It is only the intense efforts of human rights organisations that saved Mr. Gurung's life, for the Brahmins would have poisoned him in the manner prescribed in the Arthasastra. Mr. Gurung would have then joined the long list of leaders assassinated by Brahmins : Chaitanya, Dayanand Sarasvati, Gandhi, and many others. The bigoted Brahmin race, fed on the disgustingly racist verses from the Vedas have instituted a most horrible system of Vedic apartheid. The unparalleled trach record of the fanatic Brahmin savages in India speaks for itself.

All the debilitating Brahmin inventions of Sati, vegetarianism, devadasism, apartheid and enforced illiteracy were solely designed to exterminate non-Brahmins, and these crippling diseases are rapidly spreading through the veins of Nepal, sucking the very lifeblood of the indigenous race. If left to grow unchekced, this shall result in the complete annihilation of the indigenous Mongol civilization throughtout the Himalayas. After all that is what the Brahmins did to the Sudras in North India in order to establish the racially pure Brahmavarta !

The Brahmin Problem
It is evident from the above that the sole cause of all problems facing the indigenous Mongoloid populations at the present day are due to the highly-organised alien Brahmin race. Nor is the discussion limited to the present; the analysis above reveals that the problems that have been plaguing indigenous Mongol Nepalis for millenia are due to the Brahmins. All the devastating institutions of enforced prostitution, polyandry, shortage of land and mass famines, female infanticide and sati, have been enforced upon the Mongols by the Brahmins. Emotional upheavals are not the solution to this problem; a well-thought out strategy must be prepared to rid the Himalayan Mongols of this menace once and for all.

 I dunno about the fact on time magazine..I think that is nepali time magazine..which i had seen sometime ago..

Although the data and statistics looks old..but in reality...this article clearly illustrates current problems regarding ethnicity...Very true to large extent

I don't intend to engage in this debate in the first place. But, could N. Tamang tell us how many Brahman/Kshatriya have chosen/qualified to take Hong Kong ID and how many are claiming themselves an admission to the UK as second-grade 'citizens'?

It is the question of priorities and devotion, Bandhu, something more complex than mere politics and power.

However, I have no problem if the writer says that anti-Brahminism is not anti-Brahman ideology. Then, Brahman becomes a political category, not an ethnic/caste one.

Then, he'll have to take up a study about how many "Gurkha" have played a "brahman" role in their own respective communities and failed their own people. It is an unacceptable argument he is making if he is saying that you can achieve any merit-worthy change in Nepal without addressing the more pervasive problems of discrimination based on, say, class and gender.

As guessed it was not published in TIME magazine..
now anyone need a reason why he has chosen his nick name as confused_soul ??
duh.... confused between some local site and time:):)

It was published in some kind of Dalitstan Journal, Volume 1, Issue 2 (October 1999)

It is listed in given site
http://www.nepaldemocracy.org/ethnicity/index.htm

Beware original site of Dalistan have some virus warning message

But still bahuns have to display their caibre to prove that they can contribute to Nepal. There are so many leaders (maority) from that group no matter in which party.. yet the country is in a mess.. why?

Well it turned out this article was publiched in 1999 in Nepal Time Megazine:

http://www.kiratisaathi.com/blog.php?id=225

by Niresh Tamang,
Dalitstan Journal, Nepal Time Magazine
Volume 1, Issue 2 (October 1999)

 

This is what i found. What do you think?
"Nepal's History Never Told"

Kiratas-Mongoloid in race first appear in the Yajur Veda (Shukla XXX.16; Krisha III.4,12,1), and in the Atharva Veda (X.4,14), 1500 B.C – 1000 B.C

The term “Nepal” is first found in ‘Atharva Parishista’ (4th Century B.C.) derived from a Tibetan word “Nebal.”

Suniti Kumar Chatterji, the Chairman of the Asiatic Society and a
professor at the Calcutta University in India, has verified this
historical fact. In the Tibetan language Nebal means “a house of wool”.

The term “Kirat Desh”or Kirat Country is found in the earlier documents
such as Veda and other ancient Hindu texts. The Kirat Desh extended
from Himachal Pradesh, in northwest India, Nepal(central) to
Tripura(east) and all the way to Chittagong in the south as mentioned
in Veda and other ancient hindu texts. Today Kirat people live in Nepal, Assam and Sikkim.

Interestingly there are still find mon khmer Kirat ethnic group in Himachal Pradesh.

You can google ” mon khmer kirat” and you know what i am talking about.

This site gives information about Kiratas civilization in the Himalayas.

http://www.tripura.org.in/origin.htm

Secondly the Sanskrit meaning of Kirata in the first place is
indigenous with phrase “kiram atati bhramati yah” meaning one wandering
over the forests and mountains. Therefore the indigenous nationality of
Nepal are Kiratas.

G.P Singh had already identified the Newaris, Gurungs, Magars and Lepchas as Kiratas beside the usual Rai & limbu. He even stated that the Thadus or Tharus occupying the Tarai region
from Nepal and eastern Rohilkhanda along the frontiers of Oudh to
Gorakhpur are supposed to be identical with the Kiratas.(The Kiratas in
Ancient India, 1990)

Dor Bahadur Bista through linguistic had identified that Kiratas are
all the Indo-Mongoloid group. He wrote that the Kirat descendants
include all Indo-Mongolian people speaking various Tibeto-Burmese
dialects as their mother tongue, the principal of which are the Rai,
Limbu, Yakkha, Sunuwar, Jirel, Hayu, Gurung, Magar, Thakali,Tamang,
Thami and Chepang in the hills, and the Tharu, Danuwar, Bote Majhi,
Dhimal, Meche, Koche in the plains. He also cited that the earliest
Newar of Kathmandu are also thought to belong to this group.(Fatalism
and Development, 1991)

This shows that adivasi Janajatis (Indigenous Nationalities) of
Nepal are Kiratis thereby solving the issue of Unity, not ethnic,
division.

About Nepal:

Keith Dowman in his work “Power Places
of Kathmandu” said Legend written down in the Newar chronicles records
dynasties of pre-historical, pastoral kings history and most
importantly provided by archeological evidence of urban settlements,
begins only with of the Mongoloid, Kirata people, who ruled the Valley
two thousand years ago and formed the matrix of the Valley race. The
Kiratas were conquered by southern, Aryan, invaders, called the
Licchavis, in the fourth century. With the establishment of a stable
Licchavi dynasty, the Kathmandu Valley entered the mainstream of
classical Indian culture with a sophisticated urban society. The
Brahmin priests who accompanied the Licchavis accelerated the process
of “sanskritization”, which brought the mongoloid people into the
Indian fold.

Anil Chitrakar in his article Yalambar: King of the Kirants writes,
Legend has it that Yalambar was the first king of the Kirant dynasty to
rule Nepal. People also believe that the Newar name of Patan Yala is
actually named after this king. Near the Patan Durbar Square, one can
see the archeological site of what is believed to be the remains of
this Kiranti kings palace.

We have so little information on the Kirant dynasty, yet there are
numerous legends and tips that lead us to the Kiranti everywhere. It
seems that numerous rituals, festivals, icons and names
of places that we see in the Kathmandu valley are from the Kirant
period. There is a neighborhood in the northern part of Patan city
known as Chyasal. It is said that here, 800 (chyasa in Newari is 800)
Kiranti warriors fell to the invading Lichhavis.

According to Sudarshan Raj Tiwari (Temples of the Nepal Valley,
2009) the Bal Kumari mandir of Chyagal, Patan, was originally a Kiranti
temple. Apparently, there are many temples around Patan that date back
to Kiranti times and are rectangular in shape. They usually house
Bhairav and Bhimsen, as well as Bal-Kumari Ajima and other mother
goddesses which the Kirants worshipped. They are said to have been
renovated during the Malla times. Tiwari claims They are obviously
designs from the Kirat domain. There is further evidence that these are
of Kiranti origin as Mary S. Slusser has written: There are two sites
in Patan where the Kiranti maintain traditional ties. One of these, the
Siddhalaxmi temple near Tyagal-tol attracts certain Kiranti families
for the annual worship of their clan god, the Kuldevata (degu devali).
The other site, Tikhel, Southwest of the old city proper, Kirants
recently restored a shrine in deference to their tradition that a
Kirata temple once stood here. Even more intriguing than the legendary
association of the Kirata with Patan is modern custom that provide a
link with the Kirati of eastern Nepal, a people who are perhaps Kirata
descendants. Slusser adds: What, if not some ancient association,
should bring modern Kirantis of distant and inaccessible eastern Nepal
to a particular temple site in Patan, or induce them to foregather.
(Nepal Mandala pp 96-97).

One shocking conclusion that Tiwari comes to in his book is his
belief that the Jyapus are the descendants of the ancient Kirants of
Kathmandu valley. He states Pottery as a traditional trade among Newars
has remained the purview of the Prajapati, the Awale and the Kumah, all
of whom are believed to have Kirat origins. The Kirants are said to
have settled in many different locations around the valley besides
Gokarna and Patan. There is much evidence of their residence in Thankot
and Hadigaon (Originally Andipringga in Kiranti just as Pharping was
called Phalapringga and Khopa now Bhaktapur was Khopringga). Tiwari
states Here, at Dabal, the pole is raised in honour of the goddess of
Andipringga. It is an obviously Kirat New Years announcement and
honours both the king and the tutelary goddess, albeit in different
places. The tutelary god Bhairav with his face mask, similar to that of
Bhuteshwor Bhairav is believed to be a representation of the Kirat king
and is also seen in various other places in Kathmandu Valley speculated
to be Kirat seats of power or a palace.

The similarity in place names of Tistung-Palung-Chitlang to the
south of Chandragiri hills, now inhabited by the Hale and Gwa caste
groups of Newars, and Chepang area, as well as the linguistic relations
between the Chepangs, Newars and Kirats indicate they could have common
ancestry and could be descendents of the Nagas. The Newar name for
Patan, Yala, is believed to originate from the Kirat king Yellung or
Yalambara, the alleged founder of the dynasty and the city. Chyasal-tol
is believed to commemorate the 800 Kiratas slain in battle with the
Lichchavis (Tiwari, 2001).

So relearn your Nepal’s history dude. Face the facts. Kiratas
history is never taught in Nepal school because the government had
always been a Indo-Aryan after the modern Nepal was founded in 1769 AD.

1. lack of Kirat knowledge

2. just wanted Kirat history to be forgotten with times.

But Kirat history in Nepal was the most important cause Kirat pave
way for development of Nepal.As mentioned by the scholars above,
taxation’s, city planning, layouts were started by the Kirats. Some of
the city like Patan were built by Kirats.

Later Lichhavis from the south after defeating Kirats only built from whatever Kirats had left.

The Vishnu Purana(an ancient hindu texts) mentioned that the
chatur-varna or four class social system was absent in Kirat Desh or
land of Kirat in the East and the Yavanas(Greek) and Kambojas(Iranian),
etc. in the West.

Again Dor Bahadur Bista in his work “Fatalism and Development”
mentioned that Kirat society did not have any caste system. He even
describe in his book on how the ruling Brahmins and Chtteris tried to
divide Rai-Limbu into caste system.Bista wrote “Even after the
unification of Nepal the Kirat people still maintain the practice of
casteless society.” In an attempt to induce the caste system among the
Kirat group, in the coronation ceremony of his Majesty, King Birendra,
in 1975, a Limbu was nominated as a Shudra, and a Shrestha as a
Vaishya. Subsequently, some priests initiated four boys from Rais into
Chettri status in total contradiction with the earlier act of treating
Limbu. These are some typical examples of expedient behavior by the
ruling class to divide the Kirat group and bringing them into caste
system.”

According to the work “Nepali Rajniti ma Adhekhai Sachai”(Hidden
facts in Nepalese Politics) by Gopal Gurung,many of the original Kirat
religion “Mundhum” was banned during the Hindu Rana government and all
sort of Kiranti documents were burned and destroy which the office used
to call Jatiya nasta bivag.

Do you have any idea about this?

After the founding of modern Nepal by P.N Shah, the four
Indo-Mongloid group namely Magar, Gurung, Rai and Limbu or MaGuRaLi
communities were never given equal opportunities by Tajgadhari
(thread-wearing) or vedic aryan government.

Since the Tajgadhari group could not enslave MaGuRaLi communities, they send men from MaGuRaLi to join British Army as Gurkhas.

With this the vedic aryan knew that they had absolute 100% in
governing Nepal In return the British government paid the Nepal
government for every Gurkha enlisted.

But Tamang, another Indo-Mongloid ethnic group were not allowed to join
the British Army because the Tajgadhari government wanted them to
become porter in Nepal to do menial job.

All this is recorded down in Muluki Ain (National Code of Nepal) of 1854 set by J.B Rana.

According to this Muluki Ain (National Code of Nepal), the four
Indo-Mongoloid group Magar, Gurung, Rai and Limbu were classified under
“Namasine(Unslavable) matawalis (liquor drinkers)”.The same code
prevented Tamangs(Indo-Mongoloid) ethnic group from joining
British-India Army and any government jobs in Nepal, except as Pipa
(porter) in Pipa Goswara office in Singha Durbar in Kathmandu.

You can read this and more discrimination against the indigenous people in Nepal in article

“Nepal: Forms and Origins of Discrimination” By Krishna B. Bhattachan.

Some Facts!

Govinda Bahadur Tumbahan in his work (Endangered species) wrote ” the
present district Solukhumbu is the corrupt form of sorakhambu, a Nepali
term which means ’sixteen khambus’. It suggests that there are sixteen
major groups of the Khambu community, but their identities are still
unclear. Khambu is also called Rai, which many think is a title
conferred upon them by the Shah kings. It has many sub-communities that
speak distinct languages.”

[THE KATHMANDU POST, Friday April 3, 2009]

So my friend this is the Truth and Reality of Kirat people in Nepal.

These are some of the history of nepal never told because for past 200+
years since the founding of modern nepal, the government had always
been a Indo-Aryan people who are Hindus. These people had suppressed
indigenous Kirat culture and religion.

Nepal first king Yalambar fought in the Mahabharata war where he was
protecting Nepal’s sovereignty. If Yalambar haven’t fought in the
Mahabharata war, Nepal wouldn’t have existed today. Nepal would have
become part of Greater India.

It is therefore a great way to remember him by observing “Yalambar Day”

Nepalese in UK has already started observing Yalambar Day from this year.

Nepal need to start observing “Yalambar Day” soon.

Buddhism:

563 B.C. Prince Siddhartha Gautam (Lord Buddha) born in Lumbini. He came to

Kathmandu during the rule of the 7th Kirati ruler, King Jitedasti.

http://www.nepalelectionportal.org/EN/political-development/chronology-events.php

During the rule of the 14th Kirat King Sthunko, the Indian Emperor
Ashok came to the Kathmandu Valley with his daughter, princess
Charumati. During his stay in the valley, he had four stupas built in
four directions and one in the centre of Patan.

http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Nepal

Forward this to your friends, my friend. We need to correct all the
wrongs that has been written in the context of Nepali history if Nepal
is to progress. Many of these history are never taught in Nepalese
school and those that are taught are fictitious by nature. We need to be
truth about ourselves if Nepal is to go forward.

here's the link:
http://www.blogcatalog.com/blog/net2nepal-nepal-information/7dffa6d3153143e2fc9e37b97aef2f50

Good job Crazy horse what we need is knowledge of our history and unity. Also you know we are ALL ONE we dont need to blame or pinpoint someone. I know everybody realizes this but for some it takes time. I am pretty sure if we have an earthquake in Kathmandu or in big cities of Nepal I do not think Newars will only pick Newars or Bahuns will pick only Bahuns. We need to realise the importance of life given to us by GOD and enjoy among each others.
I understand there are different caste system we can  also utilize is for the benefit for example: Nepal is closing(bandha) almost once a month. So Newars or Bahuns or Chettris, or Tamangs any leader from these castes can come up and say we Newars are not participating in the rally or breaking the down the building or the cab....
So there are lots of things we can do folks.

hey diliprai(crazy horse) bro whats up?

you started here jet again.best of luck.

PS-not just rai,limbu,gurung,magar,tharu,newar,lepchha,naga,kumouni;but also bahuns and chhetri and damai  are limbus,AAAh i forgot the chinese,and the latinos ,and the blacks .oh the whites too...

u r impossible bro.desh tukryauna ta kohi timi sanga sikos.

EVERY CASTE/RACE/ETHNICITY HAS A PROUD HISTORY.loving yours doesnt mean hating that of others.

इतिहासमा भेटिँदैनन् जातीय राज्य

हिजोआज उठाइएका जातीय वा क्षेत्रीय राज्यहरू नेपालको वर्तमान भू-भागभित्र स्वतन्त्र अस्तित्वमा थिएनन्। नेपालमा भएका लगभग पाँच दर्जन साना-ठूला टुक्रे राज्यमा उपत्यकाका मल्ल शासकअन्तर्गतका राज्य बाहेक सबै पश्चिमका खस राज्यको विखण्डनको क्रममा जन्मिएका हुन्। त्यसैले सेन समेत सबै राज्यमा खस मूलकै ठकुरी राजाहरू थिए। पृथ्वीनारायण र उनका सन्ततिले जितेका सबैजसो राज्य हिजोआज व्याख्या गरिए जस्तो अनेक जातजातिका आफ्नै अधिकारमा नभएर खस मूलका ठकुरीहरूअन्तर्गत थिए।

सङ्घीयताको नाममा एकपछि अर्को गर्दै जातीय राज्यको घोषणा हुन थालेपछि देशलाई कतै नियोजित रूपमै जातीय द्वन्द्वमा फँसाउन खोजिएको त छैन भन्ने चिन्ता पैदा भएको छ।

खासगरी हिजोआज सुनिने गरेका पृथ्वीनारायण शाहले विभिन्न जातजातिका राज्य खोसेका थिए, त्यसैले अब हामी ती सबै राज्य सम्बन्धित समुदायलाई नै फिर्ता गर्न लागेको छौं भन्ने जस्ता सस्ता र भड्किला नारा कसले किन चर्काइरहेको छ भन्ने प्रश्नमा अखण्ड नेपालका हिमायतीहरू विशेष रूपमा घोत्लिनुपर्ने भएको छ। यस अवस्थामा नेपाली इतिहासको तथ्यपूर्ण ज्ञानका आधारमा पृथ्वीनारायणले कुन-कुन जात वा समुदायका के-के नाम गरेका राज्य के-कस्तो परिवेशमा खोसे छन् त? त्यससम्बन्धी ऐतिहासिक प्रमाण के छन् भन्ने प्रश्नलाई सबैभन्दा पहिले सम्बोधन गर्नुपर्ने भएको छ। यो प्रसङ्गमा कुनै पार्टीले प्रस्ताव गरेका वा कुनैले घोषणा समेत गरिसकेका राज्यका ऐतिहासिकता तथा पृथ्वीनारायणको एकीकरण अभियानको वास्तविकताबारे चर्चा गर्नु सान्दर्भिक देखिन्छ।

नेवारले नै नचाहेको नेवाः राज्य
बाग्मती क्षेत्रको विशाल उपत्यका र त्यस वरिपरि फैलिएको राज्यमा ९० प्रतिशतभन्दा बढी नेवार मातृभाषा भएका जनताको बसोबास थियो। तर पनि तत्कालीन मल्ल राजाहरूले यो भूभागलाई कहिल्यै नेवाः राज्य भनेर जातीय पहिचान बोकाउन चाहेनन्। एकीकृत नेपाल मण्डल टुक्रिनुअघि यक्ष मल्लको पालासम्म यहाँका शासकले आफूलाई प्राचीन शासकहरूले झ्ैं नेपाल देशकै नायकको रूपमा चिनाउने गरेका थिए। लिच्छविकालका अभिलेखमा देशको नाम र जनताको पहिचान दिने क्रममा नेपालमुक्ति, नेपालमण्डल, नैपाल (नेपालवासी) आदि शब्दको प्रयोग हुने गरेको पाइन्छ। मल्लकालमा प्राचीन नेपालको बृहद् सीमा खुम्चिए पनि अधिकांश मल्ल शासकहरू नेपाल देशकै अधिपतिको रूपमा आफूलाई चिनाउन चाहन्थे; त्यसमै गौरव गर्थे। नेपाल नाम जोडिएका उनीहरूका उपाधिमा नेपालमण्डलेश्वर, नेपालेश्वर, नेपाल प्रतापभाष्कर, नेपाल चक्रवर्ती जस्ता शब्दावली हुन्थे। केही राजाहरूले मात्रै भक्तपुराधिपति वा ख्वपःदेशाधिराज (भक्तपुर), मणिग्वलाधिपति (पाटन), काष्ठमण्डपाधिपति (काठमाडौं), दोलखाधिपति (दोलखाका नेवार खलककै राजा इन्द्रसिंहदेव) जस्ता स्थानीय राज्यसँग जोडिएको उपाधि लिएका थिए।

यो ऐतिहासिक आधारमा हेर्दा अधिकांश नेवार समुदायकै जनता बसोबास गरेका र नेवार शासकहरू नै रहेका क्षेत्रमा समेत नेवाः राज्य झ्ल्काउने नाम उपयोगमा ल्याउने प्रयास कहिल्यै भएको देखिँदैन। यस्तो ऐतिहासिक तथ्य हुँदाहुँदै गोरखाका राजा पृथ्वीनारायण शाहले नेवाः राज्य खाए भन्नुको अर्थ के हुनसक्ला? उपत्यकाका राजाहरूलाई यस हिमवत् प्रदेशको प्राचीन गौरवपूर्ण भूराजनीतिक नाम नेपाल नै प्रिय भए जस्तै एउटा बलियो राष्ट्र बनाउन गोरखाबाट एकीकरण अभियान आरम्भ गरेका पृथ्वीनारायण शाहले पनि यस राज्यलाई नेपालकै रूपमा चिनाउन प्रयास गरेको देखिन्छ। उनी मूलतः गोरखाका राजा भए पनि उनले आफ्नो अधीनमा पारेका राज्य वा भू-भागलाई गोरखा अधीनस्थ आदि भनेर गोरखाको परिचय स्थापित गर्न खोजेको कतै पाइँदैन। गोरखा शब्दको प्रचार त युद्धमैदानमा गोरखाली सैन्य शक्तिसँग जुधेका अङ्ग्रेजहरूबाट भएको हो― गोरखा सैनिक, गोरखा जाति, गोरखा राजनीतिक शक्ति र गोरखा आर्मी आदि विशेषणमार्फत।

ऐतिहासिक अस्तित्वविहीन ताम्सालिङ
नेवाः जस्तै ताम्सालिङ राज्य पनि कुनै कोणबाट इतिहाससम्मत देखिँदैन। काठमाडौं उपत्यकालाई वरिपरिबाट आक्रमण र आर्थिक-सामरिक नाकाबन्दी गर्दै नेवार मल्लद्वारा शासित राज्यहरू कब्जा गर्ने क्रममा गोरखाली सैन्यको दोलखा, नुवाकोट, पाँचगाउँ, बनेपा, धुलिखेल, पनौती, नकदेश, साँगा, पाँगा, नाला, नाल्दुम, महादेवपोखरी, ठिमी, साँखु, चाँगु, थली, कीर्तिपुर, फर्पिङ, बोडे आदि दर्जनौं ठाउँमा मल्ल राजाका संयुक्त वा बेग्लाबेग्लै सैन्य शक्तिसँग मात्र झ्डप र रक्तपातपूर्ण मुठभेड भएको थियो। गोरखाली सैन्यले नेपालमण्डल कब्जा गर्ने क्रममा ताम्सालिङ नामक राजनीतिक इकाइको बचाउका निम्ति कहीं कतै कुनै तामाङ राज्य इकाइ वा समुदाय देखापरेको प्रमाण पाइएको छैन। बरु; हिजोआज तामाङको रूपमा चिनिने त्यसबेलाका मूर्मि वा मूलमि हरूले उपत्यका आक्रमणका बेला गोरखाली सैन्यलाई नै प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्ष सहयोग पुर्‍याएको देखिन्छ।

वास्तवमा ताम्सालिङ एउटा पुरानो नाम वा शब्द होइन। यसको निर्माण तामाङ समुदायको नाममा तिब्बती वा त्यसको प्रभावको तामाङ भाषिकाको सा (माटो वा भूमि) र लिङ् (इलाका, क्षेत्र वा प्रदेश) जस्ता शब्द जोडेर गरिएको देखिन्छ। नेपालको जातीय पहिचानको लिखित वा लौकिक परम्परामा आधारित ऐतिहासिक भूगोलमा पुरानो मूर्मि वा नयाँ तामाङ नामको छुट्टै प्रदेश वा राज्यको कहीं कतै उल्लेख पाइँदैन। त्यस नामको समुदायको स्वतन्त्र, अर्ध-स्वतन्त्र वा अरू कुनै किसिमको छुट्टै अस्तित्वको कुरा त कता हो कता, दाबासम्म भएको देखिँदैन। त्यसैले पृथ्वीनारायण शाह वा उनका उत्तराधिकारी ताम्सालिङ राज्य जबर्जस्त खोसेर अधीनस्थ गरेको भन्नु काल्पनिक अभियोगबाहेक केही लाग्दैन।

सेन अधीनस्थ लिम्बुवान र किराँत
गोरखाका पृथ्वीनारायण शाहका बाबु समेत नजन्मँदै लिम्बुवान र किराँत भनिएका प्रदेश पहिले मकवानपुरका मुकवानी सेन तथा पछि चौदण्डी र विजयपुर नामले चिनिएका सेन राज्यअन्तर्गत थिए। यो पूर्ण प्रमाणित ऐतिहासिक कुरा हो। लिम्बु र राई (किराँत) का स्थानीय नायकहरू सेन राजाअन्तर्गत त्यस क्षेत्रका प्रशासक, भारदार र अमात्यको रूपमा काम गर्दथे, जसलाई राय वा दिवान उपाधिले सम्मानित गरिन्थ्यो। त्यसै हुनाले पृथ्वीनारायण शाहले नौलाख किराँतसहितको हिन्दूपतिको सेन राज्य आफ्नै भूमिमा उत्पादित च्याँगा र पाँगा जस्ता साधारण लुगा लगाएर जितेको प्रसङ्ग राज्य सञ्चालन निर्देशिका (दिव्योपदेश)मा उठाएका हुन्।

पृथ्वीनारायणले आफ्नै ससुरालीको राज्य मकवानपुर र सेनअन्तर्गत रहेका विजयपुर (मोरङसमेत) र चौदण्डी (माझ् किराँत) आदि क्षेत्र विजय गरिसकेपछि राई लिम्बुहरूको बसोबास रहेको माझ् किराँत, पल्लो किराँत मात्र नभई लेप्चाहरूको बाहुल्य भएको वर्तमान सिक्किमको केही भू-भाग समेत अधीनस्थ गरेका थिए। माझ् किराँत, पल्लो किराँत, सिक्किमका लेप्चा र भोटे शासकले आफ्ना क्षेत्रबाट गोरखाली आक्रमणको असफल सामना गरेका थिए। यस अर्थमा ऐतिहासिक पहिचानको प्रयासलाई राई, लिम्बु र लेप्चाहरूले सजिलै छाडेको देखिँदैन।

यस्तो यथार्थ भए पनि पृथ्वीनारायण शाहको गोरखाली सैन्यले जितेका पूर्वका किराँत प्रदेशहरू सबै सेनहरूकै राज्यअन्तर्गत थिए र तिनलाई चौदण्डी र विजयपुरको रूपमा चिनिन्थ्यो। त्यहाँ किराँत, लिम्बुवान् वा लेप्चा नामका राज्य अस्तित्वमा थिएनन्। गोरखालीको नेपाल एकीकरण अभियान थालनी हुनुभन्दा सयौं वर्षअघिदेखि नै गुहारको रूपमा निम्त्याइएका सेनहरूको शासनलाई किराँत, लिम्बुहरूले स्वीकारेका थिए भने उता सिक्किमतिरका अर्काथरी किराँत लेप्चाको राज्यमा भोटे शासकले हात लगाएका थिए। सिक्किम बलियो हुँदा लिम्बुवान र किराँत क्षेत्रसम्म कब्जा गर्ने र समय-समयमा आक्रमण गरी दुःख दिइरहने हुनाले माझ् र पल्लो किराँतका राई, लिम्बु, किराँतीहरूले मकुवानी सेनहरूसँग उनीहरू नै अन्तर्गत रहने गरी सम्झ्ौता गरेर मकुवानीको सैन्य सहयोगमा सिक्किमको थिचोमिचो र आक्रमणबाट त्राण पाएका थिए।

यस प्रसङ्गमा स्मरणीय कुरा के छ भने, सिक्किमले अनेकौं विद्वान् र अवतारी लामाहरूलाई लिम्बुवान पठाएर धार्मिक-सांस्कृतिक प्रभुत्व कायम गर्ने प्रयास गरी डिकीछोलिङलगायतका प्रसिद्ध बौद्ध गोम्बा स्थापित गराएको थियो। लिम्बुहरूले विना पारिश्रमिक झ्ारा स्वरुप त्यस्ता गोम्बाको रेखदेख, सरसफाई, छाना छाउने आदि काम गरिदिनुपर्दथ्यो। त्यसै हुनाले सेनहरूसँग गुहार मागेर सिक्किमको राजनीतिक तथा सांस्कृतिक थिचोमिचोबाट उम्कन लिम्बुवान तथा माझ् किराँतका लिम्बुहरूले सेनको शासन स्वीकारेका थिए। यस किसिमले पृथ्वीनारायणको आक्रमणताका स्वतन्त्र र छुट्टै राजनीतिक अस्तित्वको लिम्बुवान तथा खम्बुवान पूर्वमा थिएनन्। उक्त इलाकामा राई-लिम्बु आदि किराँतको बसोबास मात्र थियो। त्यसबाहेक सेनहरूका तर्फबाट खस र तराईका विभिन्न समुदाय तथा सिक्किमका तर्फबाट हिमाली इलाकामा भोटमूलका बोन र बौद्धमार्गी तथा पहाडी इलाकामा केही लेप्चाहरूको प्रवेश भएको थियो।

तमुवान, मगरात र गोरखा
यस प्रसङ्गमा पनि नेपालको इतिहासमा तमुवान नामक राज्य, प्रदेश वा कुनै राजनीतिक इकाइ कहाँ र कहिले थियो भन्ने नै सर्वाधिक महत्वको प्रश्न छ। तमुवानको पहिचान बोकेको राज्य वा प्रादेशिक तथा प्रशासनिक इकाइ इतिहासमा छँदै छैन। प्रस्तावित तमुवानका भोट क्षेत्रमा बाहेक सबैतिर पृथ्वीनारायण शाहभन्दा शताब्दीयौं पहिले नै अनेकौं खसमूलका ठकुराइको प्रादुर्भाव भइसकेको थियो। पृथ्वीनारायण शाह वा उनका सन्ततिले विजययात्रा चलाएका बखत गोरखालगायत लमजुङ, कास्की, तनहुँ आदि कुनै तमु समुदायका राज्य थिएनन्। उल्टै लमजुङका आदिवासीहरूले आफूलाई राजा चाहियो भनेर कास्कीका राजा कुलमण्डन शाहका माहिला छोरा कालु शाहलाई मागेर लमजुङमा ल्याई राजा थापेको र ती बालक राजाको अकाल मृत्यु भएकाले फेरि कुलमण्डनकै अर्का छोरा यशोब्रह्म शाहलाई राजा बनाएको इतिहास छ। यसमा बालक यशोब्रह्मलाई मागेर ल्याई लमजुङको राजा थाप्ने कामको नेतृत्व गरेको भन्ने लोक परम्पराको आधारमा स्थानीय दुराहरूकै सक्रियतामा खरे दुराको सालिक बनाएर स्थापना गरिएको प्रसङ्ग उल्लेखनीय छ।

यस ऐतिहासिक लोक परम्पराले स्पष्ट पारेको छ, लमजुङका शासक शाह-ठकुरीले गुरुङ (तमु) को शासन खोसेर लिएको नभई दुरा आदि स्थानीय आदिवासीले नै कास्कीका बालक राजकुमारहरूलाई लोलोपोतो गरी ल्याएर राजा थापेका हुन्। यसलाई बालक कालु वा यशोब्रह्म शाहहरूले तमुहरूको राज्य खोसेर लिएको भनेर व्याख्या गर्न सकिँदैन। लमजुङमा जस्तै स्थानीय जनताकै जोडमा अरू शासक खलकका छोराछोरी, नाति-नातिना वा कहिलेकाहीं नातेदारलाई समेत मागेर बिरानु देशको राजगद्दीमा राखिएका घटना नेपालमा मात्र नभई अरू देशमा पनि धेरै छन्। पाटन, भक्तपुरलगायत पश्चिमको खस साम्राज्यमा समेत यस्तै चलन चलेका उदाहरण भेटिन्छन्।

यसरी तमुहरूको राज्य वा प्रदेश पनि कुनै ठकुराईले खोसेको देखिँदैन। त्यसमाथि पृथ्वीनारायण त पश्चिमतर्फको अभियानमा खासै गहनताका साथ पसेका पनि थिएनन्। हिजोआज बरु इतिहाससम्मत नभएको भनेर सयौं, हजारौं वर्ष अलग्गै ऐतिहासिक, राजनीतिक र सांस्कृतिक पहिचान बोकेका लो (मुस्ताङ) जस्ता प्रदेशको गौरवपूर्ण पहिचानलाई जबर्जस्त मेटाउँदै सङ्ख्याको हिसाबले ठूलो तर ऐतिहासिक हिसाबले छुट्टै अस्तित्वमा नदेखिएको राज्य वा प्रदेशभित्र कोचिदिने लठिमुङ्ग्रे दृष्टिकोण अगाडि आउँदैछ। होइन भने कुनै समय स्वतन्त्र अस्तित्व भएको २४ भन्दा धेरै पुस्ताका राजाले राज्य गरेको, छुट्टै भाषिक र सांस्कृतिक पहिचान बोकेको, राजतन्त्रको अन्त्य नहुन्जेल चार संवैधानिक राज्यमध्ये एक रहेको मुस्ताङ जस्तो प्रदेशलाई किन तमुवानभित्र पारेर अस्तित्व मेटाइदिने?

यस्तै किसिमले मगरात भनिएको क्षेत्रमा धेरै पहिलेदेखि नै खस-ठकुरीका बाइसी-चौबिसी राज्यमा ठकुराईहरू मात्र थिए। गण्डकी प्रस्रवण इलाकाका दशौं शताब्दीका शक्तिशाली राजा अरमुढीलाई नेपाल पालक अर्थात् नेपालका राजा भनेर काश्मिरका पण्डित कल्हणले आफ्नो पुस्तक राजतरङ्गिणी मा उल्लेख गरेको प्रसङ्ग यहाँ सम्झ्नयोग्य छ। ऐतिहासिक आधारमा दशौं शताब्दीसम्म पनि उक्त इलाकाका शासकलाई मगर र मगरातको राजाको रूपमा चिन्ने-चिनाउने चलन थिएन। वास्तवमा दशौं शताब्दीभन्दा पहिले मगरहरू नै मगरको रूपमा चिनिएका थिएनन्, जसको ऐतिहासिक चर्चा छुट्टै प्रसङ्गमा गरिने छ।
एघारौं शताब्दीमा आइपुग्दा यस इलाकालाई मंग्वर विषय भनेर उल्लेख गरिए तापनि यो नेपालका मूल शासक शिवदेव र उनकै नातेदार स्थानीय सामन्त शासक रामदेव नामक ठकुरीअन्तर्गत थियो। स्थानीय राना आदि मगरहरू अमात्य वा अन्य प्रशासनिक भारदार मात्र थिए। १२औं शताब्दीदेखि त गण्डकी प्रस्रवण इलाका र त्यसभन्दा पश्चिमका कुमाउ-गढवालसम्मको सारा भू-भागलाई सिञ्जाका खस मल्ल राजाहरूले कज्याएका हुनाले विस्तारित खस देशको रूपमा चिन्ने-चिनाउने गरेको देखिन्छ। खस देश वा साम्राज्यको पतनपछि बनेका छुट्टै स्थानीय राज्यहरू पनि खस मूलकै ठकुरी शासकअन्तर्गत विभिन्न स्थानीय नामले चिनिएका थिए। त्यसैले मगरात भनिएको क्षेत्रमा पनि कुनै मगर राजाको शासन भएको ऐतिहासिक प्रमाण पाइएको छैन।

इतिहासमा जम्मा दुईवटा स्रोतमा मगरात वा मंग्वर विषय को उल्लेख पाइन्छ र ती दुवैले उक्त इलाकाका शासक मगर नभएर पूर्व मध्यकालका नेपालमण्डलका शासक शिवदेव, स्थानीय सामन्त रामदेव भनेको तथा पछि आएर पृथ्वीनारायण शाह स्वयंले उनको राज्य निर्देशिकामा आफूलाई मगरातको राजा भनेर चिनाएको देखिन्छ। गोरखाका बिराज बखेतीलगायत वीर योद्धा र अति विश्वासपात्र मगर भारदारहरू पृथ्वीनारायणको साथमा भएका र गोरखामै पनि मगरहरूको सङ्ख्या धेरै भएकाले उनले आफूलाई म मगरातको राजा हुँ भनेर चिनाएको हुनसक्छ। मनकामना र त्यहाँका अन्य स्थानीय मन्दिरको पुजारी समेत मगरहरू रहेको र उनीहरूको सहयोग पृथ्वीनारायण शाहलाई शुरुदेखि नै रहँदै आएको इतिहास पनि यस प्रसङ्गमा उल्लेखनीय छ। पृथ्वीनारायण शाह वा उनका सन्तति शासकहरूले मगरहरूको स्वतन्त्र राज्य खोसेर लिएको ऐतिहासिक प्रमाण कहीं कतै पाइँदैन। मगर समुदायबाट पृथ्वीनारायण तथा उनका सन्ततिहरूसमक्ष सौहार्दपूर्ण सम्बन्ध बाहेक अरू कुनै पहिचानकेन्द्रित आवाज उठाएको ऐतिहासिक प्रमाण पनि पाइएको छैन।

तराई-मधेश र एकीकरण
तराई-मधेशतिरको इतिहास त झ्नै अर्कै किसिमको छ। प्राचीन जनपद युगको लुम्बिनी, कपिलवस्तु आदिको इतिहासको प्रसङ्गलाई टाढै राख्दा पनि १४औं शताब्दीमा तिरहूतका शासक र जनतालाई छिमेकी भारतीय क्षेत्रबाट पसेका आक्रमणकारीले राजधानी सिम्रौनगढ ध्वस्त पारी मारेका तथा बचेकालाई पनि मूलथलोबाट खेदेकाले त्यस इलाकामा कुनै छुट्टै राजनीतिक-प्रादेशिक पहिचानसहितको भौगोलिक वा जातीय राज्य बन्न सकेको देखिँदैन। त्यसबेला पश्चिम र पूर्वतर्फका तराई इलाका प्रायः पाल्पा, मकवानपुर, विजयपुर, चौदण्डी आदि सेन राज्यअन्तर्गत तथा पश्चिमका केही इलाका डोटीलगायतका पश्चिमका केही ठकुराई अन्तर्गत थिए।

सेन र ठकुराईहरूले मधेशका विभिन्न इलाका माथिको अधिकारका निम्ति अवधका मुसलमान शासकसँग बेलाबेलामा लडिरहनुपर्दथ्यो। उत्तर भारतमा अङ्ग्रेजको प्रभुत्व कायम भएपछि अवधले पहिले अधिकार जमाएको नेपाल तराईको भू-भागमाथि अङ्ग्रेजले आफ्नो स्वामित्व दावा गरेकै कारण नेपाल र अङ्ग्रेजबीच ठूला युद्ध चलेका थिए। ती युद्धमा कुनै तराई वा मधेशवासीले गोरखाली र अङ्ग्रेजको समर्थन वा विरोधमा वा आफ्नै स्वतन्त्र अस्तित्वका निम्ति आवाज र हतियार उठाएनन्। तिनले राजनीतिक सोच, उद्देश्य र बल भएका आगन्तुक शक्तिलाई स्वीकार गर्ने काम मात्र गरेको देखिन्छ।

यस अर्थमा पृथ्वीनारायण शाह वा उनका सन्ततिले तराईका स्थानीयहरूको राज्य खाइदिएका होइनन्। बरु उल्टै अवधसँग साँठगाँठ भएका र भारततर्फको प्रभावमा अगाडि बढेका नवआगन्तुकले सिम्रौनगढ जस्तो सभ्यताको केन्द्रलाई ध्वस्त पारी त्यहाँका पुराना बासिन्दालाई धपाएपछि तिरहूतका शासक, भारदार, गुरु-पुरोहित, नोकर-चाकर सबै, नेपालमण्डलको तात्कालीन राजधानी भक्तपुरमा शरण लिन आएको इतिहास आजको प्रसङ्गमा सम्झ्न लायक छ।

शेर्पा समुदायको यथार्थ
ऐतिहासिक तथ्यका आधारमा अन्वेषकहरूले नेपालको हिमाली भेकमा १६औं शताब्दीभन्दा पहिले एउटा पनि शेर्पा नभएको ठोकुवा गरेका छन्। ऐतिहासिक प्रमाण अनुसार सन् १५३३ मा शेर्पाको पहिलो सानो समूहले भारततर्फबाट चौंरी आदि गोठ पाल्दै बसाइँ सरी खुम्बु इलाकामा बसोबास शुरु गरेको र त्यसको दुई दशकपछि सोलु इलाकातिर प्रवेश गरेको तथा त्यसपछि विस्तारै-विस्तारै पूर्वका अन्य हिमाली भेकमा फैलँदै र सर्दै गएको देखिन्छ। सन् १७१७ मा आइपुग्दा शेर्पाहरूको बसोबास र जनसङ्ख्या दुवैमा स्थायित्व तथा वृद्धि भइसकेको हुँदा मकवानपुरको सेन राज्यले वार्षिक कर र सलामीको आधिकारिक दावासहित सोलु र खुम्बु इलाकामाथि आफ्नो अधिकार कायम गरेको थियो। पछि सेनका मकवानपुर र चौदण्डी राज्य जितेपछि खुम्बु, सोलु आदि शेर्पा समुदायले बसोबास गरेका इलाका स्वतः एकीकृत नेपालमा परे। पृथ्वीनारायणका गोरखाली सैनिक अधिकारीले आफूतर्फ मिल्न आह्वान गर्ने बाहेक कुनै युद्ध गरेर शेर्पा समुदायको इलाका लिनुपरेको थिएन।
यसरी पृथ्वीनारायण शाह वा अरू कसैले शेर्पाको राज्य खाएको कुरा पनि इतिहाससम्मत छैन। स्मरणीय छ, गोरखाले उठाएको नेपाल एकीकरणको सैनिक अभियानको क्रममा भोट मूलका मानिसको बसोबास रहेको कुनै पनि उच्च हिमाली क्षेत्रलाई अधीनस्त गर्न पृथ्वीनारायण र उनका उत्तराधिकारीहरूले साधारण चिठ्ठीपत्र बाहेक आधिकारिक सम्झ्ौता वा आक्रमण गर्नुपरेको थिएन। त्यसैले शेर्पा नामको छुट्टै राज्यको परिकल्पनामा कुनै ऐतिहासिक आधार पाइँदैन।

माथि उल्लिखित बाहेक थारुवान नामको राज्यका निम्ति पनि ऐतिहासिक आधार पाइएका छैनन्। किम्बदन्ती, लोक परम्परा तथा केही अस्पष्ट पुरातात्विक अवशेषबाहेक थारुवान नामक छुट्टै राज्य वा इकाइको ऐतिहासिकता भेटिएको छैन। थारू जातिका आफ्नै स्थानीय नायकहरूको व्यवस्थाका बारेमा छिटपुट उल्लेख भए तापनि गोरखाको एकीकरण अभियानको थालनी हुनुभन्दा धेरै पहिलेदेखि नै थारू नायक र क्षेत्र अन्य बाह्य शक्तिअन्तर्गत परिसकेको हुनाले थारुवान अधीनस्त गर्न गोरखाले कुनै युद्ध गर्नुपरेको ऐतिहासिक प्रमाण पाइएको छैन। यसैगरी लामा-भोटे राज्य भनिएका प्रदेशहरू सबै अघिअघि खस वा याचे साम्राज्य अन्तर्गतको जडान इलाका र पछि जुम्लाको शाही ठकुराईअन्तर्गत थिए। बरु मुस्ताङ (तिब्बतीमा लो वा लोवो), मनाङ र त्यसभन्दा पूर्वका नार, नेश्चाङ, न्हुव्-री, चुमतर्फ र अझ्ै सुदूर पूर्वमा बालुङहुङ आदि युल् ङावा को इलाकामा आफ्नै स्थानीय राजा (छो ग्याता) तथा सामन्त गो वा, देपा पोम्बु (पोन् पो) झ्ोम् पोन (जोङ पोन) जस्ता उपाधिधारी स्थानीय शासकले शासन चलाएका उदाहरण पाइएका छन्।

पृथ्वीनारायण शाहले कोच समुदायको पनि कुनै राज्य जितेर वा खोसेर लिएका होइनन्। हिजोआज प्रस्तावित कोचिला राज्य ले चर्चिन सक्ने इलाका त युगौंदेखि सिक्किम, मोरङ वा विजयपुरका विजयनारायण लिम्बुलगायत स्थानीय लिम्बु शासक, जसलाई राय वा दिवान भनिन्थ्यो, अन्तर्गत र पछि पूर्णतः सेन राज्यअन्तर्गत थियो। सारा मोरङ इलाका र त्यस पूर्व सिक्किमको सिमानासम्मको भू-भाग वास्तवमा सेनअन्तर्गतको लिम्बुवान प्रदेश नै थिए। विजयपुर समेत सबै सेन राज्य विजय गर्ने क्रममा हाल प्रस्तावित कोच प्रदेश पनि पृथ्वीनारायण शाहले हात लगाएका हुन्। इतिहासमा छुट्टै कोचिला नामको राज्य वा प्रशासनिक इकाइको कुनै अस्तित्व नभएको र त्यस्तो नामको समुदायसँग गोरखाली सेनाको झ्डप भएको उदाहरण एउटा पनि नपाइएकाले पृथ्वीनारायण शाहको नेपाल एकीकरण अभियानको क्रममा कोचिला राज्य को अस्तित्व मेटिएको हो भन्ने तर्कलाई स्वीकार गर्न सकिँदैन।

यसरी हेर्दा हिजोआज उठाइएका जातीय वा क्षेत्रीय राज्यहरू नेपालको वर्तमान भू-भागभित्र स्वतन्त्र अस्तित्वमा थिएनन्। नेपालमा भएका लगभग पाँच दर्जन साना-ठूला टुक्रे राज्यमा उपत्यकाका मल्ल शासकअन्तर्गतका राज्य बाहेक सबै पश्चिमका खस राज्यको विखण्डनको क्रममा जन्मिएका हुन्। त्यसैले सेन समेत सबै राज्यमा खस मूलकै ठकुरी राजाहरू थिए। पृथ्वीनारायण र उनका सन्ततिले जितेका सबैजसो राज्य हिजोआज व्याख्या गरिए जस्तो अनेक जातजातिका आफ्नै अधिकारमा नभएर खस मूलका ठकुरीहरूअन्तर्गत थिए। स्मरणीय छ, पृथ्वीनारायण शाहले सबैभन्दा पहिले आफ्नै ससुराली अर्थात् मकवानपुरको सेन राज्यलाई आक्रमण गरेर गोरखा अन्तर्गत पारेका थिए। त्यस क्रममा आफ्नै जेठान दिग्बन्धन सेनलाई नुवाकोटमा ल्याई ठिंगुरा ठोकेर छिँडीमा थुनेका र त्यहीँ उनको अवसान भएको थियो। सेन राजाका खस मूलकै सैन्यको ठूलो सङ्ख्या सखाप भएको थियो त्यस घटनामा।

इतिहासवेत्ता डा. ढुङ्गेल त्रिवि, सिनाससंग आवद्ध छन्।

नेपाललाई सोर्गबाट नर्कमा पुरौनेमा गिरिजको परीवार या कोइराला परिवारको ठुलो हात छ। २००७ को राणा बिरोदी जन करान्तीलाई तोदफोद गर्ने, १९९० को पञ्चायति बिरोधध जन आन्दोलन र नेपालको डिमोक्रेसी लाई तहस-नहस पर्ने, माओ-बाद कारन्तीको जन्म हुनुको कारण, नेपालको कानुन-नियम-संबिधान-सरकार-राजनैतीक खतम हुन पनि यि कोइराला परिवारकै ठुलो हात छ। नेपालको ठुलो ठुलो भ्रस्तचार, गुण्डा-गर्धी र कालधनधा गर्ने र गराउने पनि यिनै कोइराला परिवार हुन। मेलम्ची खाने पनि भ्रस्तचार, लाउदा एयर भ्रस्थचार, नाताबाद नेपाली गोवेर्मेन्त अफिसमा र राजनैतीक पार्टी पध हरुमा। भारतीया हरुलाई नेपालको राजनैतीकमा खुला छुत र निमत्रना, भारतीया हरुलाई नेपाली नागरिकता दिएको। भारत सरकारको कुरा मानने र देशमा ति कुरा हरु भारतीया हरुको खातिर काम गरने र गराउने नै यि भारतीय एजेन्ट कोइराला परिवारको काम हो।

सतय र साचो कुरा गरने हो भने नेपाल यो सोर्गबाट नर्कमा पुरौने नै यि चेत्त्री(खस) र बाहुन हरु हुन। नेपाल को सरकारी कार्यालयमा र राजनैतीक पार्टीहरु मा ९५% कित चेत्त्री या बाहुन हरु मात्रै छन, अरु जात-जाती लाई ७० बर्ष सामम कुनै मौकानै दिएन। यो जतिया बिबाद (रेसीयल दिसक्रीमिनेशन) हो। यो कुरा नथाहापौने, नभुझने र नदेखाने चाँही कित बुद्धु-अन्धा-लतेफरो-मुर्ख हुनुपर्छ। यो कुरा गल्लीको लुटे कुकुरलाई धरी थाहाछ। नेपालको ठुला ठुला बिकासको काम हरु ब्रस्तचार गरी खतम गर्ने, संबिधान-कानुन-नियम थोद-फोद गरने, नतबाद गर्ने, कालोधन्द गर्ने, भारतीय सँग गुस लिएर नेपाली नागरिकता र नेपाली पस्स्पोर्ट बिक्री गर्ने, नेपाल को ठुला ठुला बैक र उधयोग खतम गर्ने जस्ताइ - बिराटनगर जुतमिल बन्ध, जनकपुर चुरोत कर्खना बन्ध, रोयल नेपाल ऐर ले कर्मचारी लाई तलब दिनु नसक्ने, नेपाल तेलीकोम नाजुक सितिमा, मेलम्ची खाने पानी प्रोजेक्ट बन्ध, लाउद एअर भ्रस्तचार, नेपालको ठुला नदी हरु भारतले नियनतर्न गर्ने - कोशी,कर्नली,गन्दकी। नेपालमा माओवादीको, पञ्चे र नेपाली कांग्रेस, मधेसी को समसया। यि सबै माहा समसया को मुल जरो य मुल कारण नै - नेपालको चेत्त्री र बहुन हरु हुन। यो कुर सतय तथाय र नेपालको ईतिहास ले भन्छ।